fbpx

Kinh Doanh - Kinh Tế - Chính Trị

Chủ nghĩa cá nhân và tự do

Chức năng của Nhà nước không gì hơn là bảo vệ người dân

EDWARD YOUNKINS

01/01/1998

Edward Younkins là một giáo sư về kế toán và quản trị kinh doanh tại Đại học Dòng Tên Wheeling, Wheeling, West Virginia.

Chủ nghĩa cá nhân là quan điểm cho rằng mỗi người đều có ý nghĩa đạo đức và một số quyền nhất định [mà các quyền đó] hoặc có nguồn gốc thiêng liêng hoặc vốn có trong bản chất con người. Mỗi cá nhân tồn tại, nhận thức, trải nghiệm, suy nghĩ, và hành động qua cơ thể và đầu óc của mình và do đó [những hành vi này phát xuất] từ những điểm đơn nhất trong thời gian và không gian. Cá nhân có khả năng lý luận độc đáo và sáng tạo. Các cá nhân có thể có quan hệ với nhau nhưng sự suy nghĩ đòi hỏi người suy nghĩ độc nhất và đặc thù. Người theo chủ nghĩa cá nhân nhận trách nhiệm suy nghĩ cho bản thân, cho hành động dựa trên suy nghĩ của mình, và để đạt được hạnh phúc của riêng mình.

Tự do là điều kiện tự nhiên của cá nhân. Từ khi sinh ra, mỗi người đều có tiềm năng để suy nghĩ những suy nghĩ của riêng mình và kiểm soát năng lượng của riêng mình trong nỗ lực hành động theo những suy nghĩ đó. Mọi người có thể bắt đầu thực hiện hành động có chủ đích khi họ được tự do không bị những hạn chế nhân tạo – khi không có sự cưỡng ép bởi các cá nhân khác, các nhóm người, hoặc chính quyền. Tự do không phải là khả năng đạt được những gì chúng ta mong muốn. Những trở ngại phi nhân tạo như sự thiếu khả năng, trí thông minh, hoặc các nguồn lực có thể dẫn đến kết quả là không đạt được các mong muốn. Tự do có nghĩa là sự vắng bóng của các ràng buộc cưỡng chế; tuy nhiên, nó không có nghĩa là sự vắng bóng của tất cả các ràng buộc. Theo đó, tự do là điều kiện cần nhưng không phải là điều kiện đủ, để được hạnh phúc.

Hạnh phúc cá nhân có thể được định nghĩa là những trải nghiệm cảm xúc có ý thức tích cực đi kèm hay xuất phát từ việc sử dụng tiềm năng của con người, bao gồm cả tài năng, khả năng và đức tính của cá nhân. Ý thức rằng mình là thành viên của cộng đồng do mình tự do lựa chọn là một thành tố quan trọng của hạnh phúc.

Chủ nghĩa cá nhân không cho rằng một cộng đồng hay một xã hội có sự tồn tại ngoài các cá nhân tạo nên nó. Một cộng đồng hay xã hội là một tập hợp các cá nhân, đó không phải là một vật thể cụ thể hoặc một sinh vật sống khác biệt với các thành viên của nó. Sử dụng thuật ngữ trừu tượng như “cộng đồng” hay “xã hội” là để chỉ những người nào đó chia sẻ các đặc tính đặc thù và có liên quan với nhau theo những cách có thể định rõ. Không có những điều như ý chí chung, trí tuệ tập thể, phúc lợi nhóm; chỉ có ý chí, lý trí, và hạnh phúc của mỗi cá nhân trong một nhóm. Một cộng đồng hay một xã hội chỉ đơn giản là sự liên kết giữa các cá nhân nhằm hợp tác hành động. Hành động của nhóm hợp tác là một chức năng của những nỗ lực tự định hướng và tự khởi xướng của từng người trong nhóm.

Mặc dù, xét theo tính trừu tượng, cá nhân có vai trò chính yếu (và cộng đồng có vai trò thứ yếu và phụ thuộc), nhưng cộng đồng có vai trò quan trọng vì người ta cần có cộng đồng để đạt được tiềm năng hạnh phúc của mình. Các mối quan hệ xã hội có giá trị thiết yếu cho sự thỏa mãn các ước muốn phi xã hội của cá nhân; sự liên kết [giữa các cá nhân] cần thiết cho sự hưng thịnh. Một trật tự chính trị tự do tôn trọng các quyền tự nhiên và cho phép tự do cá nhân [là một trật tự] nuôi dưỡng tốt nhất sự hình thành các cộng đồng tự nguyện qua đó người dân lựa chọn sống theo các giá trị chung được lựa chọn một cách tự do.

Cộng đồng đích thực là cộng đồng được tự  do lựa chọn.

Gán tầm quan trọng chính yếu cho cá nhân không làm giảm giá trị của sự hợp tác xã hội. Con người không chỉ là các cá nhân riêng biệt mà còn là các thực thể xã hội. Hành động hợp tác tạo cơ hội cho sự tăng trưởng và mang lại các lợi ích mà các cá nhân tách biệt không thể đạt được. Tính duy lý cho phép một người hợp tác và giao tiếp với người khác. Trong một xã hội tự do, mọi người tham gia các hoạt động hợp tác xã hội một cách tự nguyện. Trên thực tế, chủ nghĩa cá nhân cung cấp cơ sở lý thuyết tốt nhất cho một cộng đồng đích thực, nghĩa là [một cộng đồng] xứng đáng với cuộc sống con người. Các mối quan hệ tự nguyện và cùng có lợi giữa các cá nhân tự chủ là điều thiết yếu cho việc đạt được các cộng đồng đích thực. Sự độc đáo và giá trị của cá nhân được khẳng định khi những cá nhân tạo nên cộng đồng đó tự nguyện trở thành thành viên của cộng đồng.

Chủ nghĩa cá nhân và sự độc lập khai phóng các mối quan hệ tương thuộc giữa con người với nhau. Trong cuốn sách bán chạy gần đây “Bảy thói quen của người thành đạt,” Stephen Covey nhận xét rằng sự tương thuộc là một lựa chọn mà chỉ những người độc lập mới có thể thực hiện. Một người tích cực, trọng nguyên tắc, định hướng giá trị, tổ chức và thực hiện các ưu tiên cuộc sống của mình với tính chính trực là người có khả năng xây dựng các mối quan hệ phong phú, lâu dài và hiệu quả với những người khác. Sự độc lập thực sự về tính cách cho phép cá nhân tác động chứ không phải là bị tác động. Sự độc lập đòi hỏi anh ta phải hợp nhất các nguyên tắc (đức hạnh) nhất định vào bản chất của mình, chẳng hạn như tính chính trực, lòng can đảm, sự công minh, sự trung thực và sự công bằng. Con người trong các mối quan hệ tương thuộc kết hợp nỗ lực của riêng họ với nỗ lực của những người khác để đạt được thành công và hạnh phúc lớn hơn. Họ là những người tự lực cánh sinh và có khả năng, những người nhận ra rằng có thể thực hiện được nhiều điều hơn bằng cách làm việc cùng nhau thay vì làm việc một mình. Họ lựa chọn chia sẻ bản thân, học hỏi, hiểu biết, và yêu thương những người khác, và do đó có được các nguồn lực và tiềm năng của những người khác.

Cộng đồng chân chính tôn trọng vai trò chính yếu của những người tự do

Tự do, công lý, đức hạnh, nhân phẩm, và hạnh phúc – tất cả đều phải được định nghĩa bằng ngôn từ của cá nhân; tuy nhiên, việc theo đuổi hạnh phúc cá nhân sẽ xảy ra hầu như luôn luôn và một cách tự nhiên trong các cộng đồng. Con người, như các cá nhân, có các nhu cầu không thể được đáp ứng, trừ khi thông qua hợp tác với những người khác, hay con người không thể đạt được sự thỏa mãn [các nhu cầu] trong tình trạng cô lập. Một cộng đồng chân chính tôn trọng những người tự do. Các cộng đồng đích thực xuất hiện khi mọi người được tự do thành lập các hiệp hội tự nguyện để theo đuổi lợi ích cá nhân và lợi ích chung của họ. Sự tôn trọng đối với các cá nhân tự nó đã có nghĩa là phải có sự tôn trọng đối với các hình thức liên kết mà họ lựa chọn cho mục đích đó.

Các cá nhân không bắt đầu ở trong tình trạng cô lập – mà tồn tại là để cùng tồn tại. Sự ra đời của cá nhân, theo tự nhiên, diễn ra trong gia đình bao gồm cha mẹ, anh chị em, ông bà, cô dì, chú bác, anh chị em họ. Những thành viên trong gia đình, đến lượt họ, là thành viên trong một loạt các cộng đồng và các hiệp hội tự nguyện. Trong một xã hội tự do, cá nhân có xu hướng thuộc về nhiều cộng đồng khác nhau cùng một lúc. Ở các mức độ khác nhau, mỗi cá nhân đồng nhất với các cộng đồng đặc thù mang tính gia đình, tôn giáo, địa lý, nghề nghiệp, chuyên môn, việc làm, dân tộc, chủng tộc, văn hóa, xã hội, chính trị, hoặc các cộng đồng khác. Các cộng đồng đó thường, nhưng không nhất thiết [lúc nào cũng vậy], có tính chất cục bộ và bị giới hạn chặt chẽ về kích thước, được đo bằng số lượng người mà một cá nhân có thể có sự quen biết và mối quan hệ, và chia sẻ lợi ích chung mà họ có thể công nhận. Các tiến bộ công nghệ đang diễn ra trong truyền thông và giao thông vận tải tăng cường khả năng của mọi người trong việc lựa chọn các cộng đồng đáp ứng tốt nhất cho các nhu cầu và các nguyện vọng của mình.

Sự can thiệp tối thiểu của chính quyền cho phép cộng đồng chân chính phát triển

Sự cùng gắn kết của các công dân trong các cộng đồng và các hiệp hội tự nguyện cho phép họ duy trì sự độc lập với nhà nước. Cuộc sống trong các cộng đồng tự do lựa chọn tốt cho con người hơn cuộc sống như một cá nhân tách biệt trong một quốc gia lớn. Những người hoài nghi quyền lực nhà nước ủng hộ sự hiện diện của càng nhiều càng tốt các nhóm tự nguyện trung gian giữa nhà nước và các cá nhân – các tổ chức trung gian này giúp các cá nhân thực hiện các mục tiêu của họ một cách tự do hơn và hoàn thiện hơn. Nguyên tắc bổ trợ cho rằng nhà nước nên giới hạn các hoạt động của mình trong phạm vi mà các cá nhân và các hiệp hội tư nhân không thể thực hiện một cách hiệu quả mà thôi. Các quyết định được thực hiện một cách khôn ngoan nhất bởi các cá nhân và các tổ chức địa phương gần gũi nhất với những gì diễn ra hàng ngày và có ảnh hưởng trực tiếp tới họ, và bởi thực thể cấp cao nhất kế tiếp chỉ khi các thực thể ở các cấp thấp hơn không có đủ khả năng. Sự bổ trợ cho phép các cá nhân tự do phát triển mạnh trong cộng đồng đích thực mà không có sự can thiệp của nhà nước.

Mục đích của nhà nước không phải là giúp đỡ mọi người về mặt vật chất hoặc tinh thần để theo đuổi những viễn tưởng của họ về hạnh phúc – đó là vai trò của các cá nhân, các cộng đồng, và các hiệp hội tự nguyện khác. Chức năng thích hợp của nhà nước không gì hơn là bảo vệ người dân trong việc theo đuổi hạnh phúc của họ. Điều này đơn giản có nghĩa là ngăn chặn sự can thiệp của các thực thể khác.

Vì những chính quyền năng động với phạm vi hoạt động rộng gây hại cho sự hình thành và hoạt động của các cộng đồng tự nguyện, nên sự ra đời của các cộng đồng như thế được thuận lợi khi phạm vi hoạt động của nhà nước là tối thiểu, nghĩa là, nhà nước vận hành trong các ràng buộc của chủ nghĩa cá nhân tự do. Các mối quan hệ cá nhân phong phú và hữu ích dựa trên sự hợp tác tự nguyện và trợ giúp lẫn nhau hiện diện đầy rẫy trong những hệ thống tối thiểu và được xây dựng trên quyền [của cá nhân]. Sự tự do của các cá nhân là một điều kiện cần cho sự hình thành và sức sống của các cộng đồng chân chính.

Nguyễn Thu Hương chuyển ngữ

© Học Viện Công Dân, June 2015

Nguồn: http://www.fee.org/the_freeman/detail/individualism-and-freedom-vital-pillars-of-true-communities